In België hebben we niet de traditie om heel open over geld te praten, maar als deze blog ook de ambitie heeft om mensen zin te geven deze kanten op te reizen, moet het daar wel over kunnen gaan, want zo’n reis kost veel geld. Maar voor ons was het dat waard, en er zijn manieren om de kost te drukken.
Budget.
Voor zo’n reis is het belangrijk om een budget te maken. Je wil je namelijk niet de hele tijd slecht voelen omdat je 8 maanden geld uitgeeft. Door een budget te maken, denk je daar niet over na zolang alles binnen dat budget valt. Zo’n budget kan redelijk high level zijn.
Wij hadden 3 referenties:
- We deden ooit dezelfde tour in 2009 met ons 2 en spendeerden toen op 2 maanden tijd gemiddeld 100 Euro per dag met ons 2 samen (excl. vliegtuigtickets en excl. aankoop stadsautootje omdat we daar toen al woonden).
- We reisden ooit 6 weken door Zuid Afrika met ons 4 en spendeerden toen gemiddeld 1000 euro per week excl. tickets incl. goedkope huurauto.
- Een 4×4 huurauto met alles erop en eraan kost minstens 100euro per dag (voor een langere huurperiode)
We maakten een budget:
- 4000 euro kosten op voorhand (goedkope tickets 2100 euro + 900 euro reisverzekering + nog wat aankopen en kosten)
- 4000 euro per maand voor de reis, met een streefbedrag van 100 euro per dag voor de basics (slapen, eten, benzine) + extra’s (activiteiten en specials)
- Een auto kopen en die terug verkopen met een maximaal verlies van 1000 euro per maand (minstens 3x goedkoper dan huren).
- In totaal dus 44.000 euro of 5.500 euro per maand (voor ons 4)
Afrekening
- 4000 euro kosten op voorhand
- Uiteindelijk gemiddeld budget opgedaan van 3600 euro per maand. Met een minimum van 2800 (in Mozambique, o.a. door lang en goedkoop te kamperen in Tofo) euro en een maximum van 4600 euro (in Malawi, doordat we met vrienden en familie reisden, meer op restaurant aten en minder kampeerden)
- Auto verkocht met (incl alle herstellingen onderweg die uit het maandelijks budget gehaald werden) een ‘verlies’ van 5000 euro (of 625 euro per maand)
- In totaal dus ongeveer 38.000 euro of 4750 euro per maand (voor ons 4).
Value for money.
Dat is uiteraard ontzettend veel geld, maar wat ons betreft erg goed besteed.
- Dat is ongeveer 160 euro per dag voor het gezin of 40 euro per dag per persoon. Dat is uiteraard meer dan we in Belgie op doen, maar ook niet gigantisch veel meer.
- Dat is per dag in elk geval een pak minder dan een Europese vakantie langs gelijkaardige highlights.
- Een fractie van het bedrag dat je zou uitgeven als je elk land apart zou bezoeken verspreid over enkele jaren (incl huurauto, telkens vliegtuigtickets, …)
- Ongeveer 10.000 euro per persoon die je (net zoals bv een dure opleiding) als een investering zou kunnen zien. In onszelf, maar ook in talloze waardevolle plekken daar.
- Vergelijkbaar met een zwemvijver, kleine camperbus of grote nieuwe auto (die we niet hebben)
Voor dat geld doe je dus reis die wij gedaan hebben, 8 maanden lang van het ene natuurwonder naar het andere. Meestal hebben we gekampeerd (ongeveer 2/3 van de nachten) en zelf gekookt. De andere (ongeveer) 1/3 sliepen we in huisjes of aten we op restaurant. Het voelde niet alsof we veel zaken niet gedaan hebben door ons budget en zeker qua slaapplaatsen lag de lat (wegens beroepsmisvorming) erg hoog (maar daarom niet duur). We hebben relatief weinig georganiseerde activiteiten gedaan behalve een aantal game drives, hier en daar een ritje op een paard of een boottocht en de wandeltocht in Mount Mulanje. Meestal konden we perfect zelf aan de slag om te wandelen, surfen … en waren die duurdere accommodaties of duurdere georganiseerde activiteiten ook niet direct ons ding.
Het gaat ook niet alleen over de kwantiteit. Naast ‘hoeveel’ je uitgeeft, was een minstens even belangrijke leidraad ook ‘aan wie’ en ‘met wie’ je het uitgeeft. We lieten ons geld maximaal achter bij lokale ondernemingen met een positieve bijdrage aan deze wereld en lieter daar ook regelmatige fooien achter. Het familiale NGO/ SDG budget zit dus ook weer ok voor enkele jaren. En wanneer we samen reisden met vrienden of familie werd er ook minder gekeken naar het restaurant- en activiteitenbudget.
Kosten en inkomsten in Belgie
Naast je reisbudget lopen bepaalde kosten (en mss ook inkomsten) in Belgie gewoon door en die moet je natuurlijk ook inrekenen in je cashplanning. Daar hadden we op beide vlakken geluk: onze vaste kosten in Belgie houden we bewust erg laag en door mijn verantwoordelijkheid bij Miss Miyagi waren er ook nog inkomsten.
- We slaagden er in ons huis te verhuren voor de hele reisperiode. De huur dekte de vaste kosten van het huis (aflossing lening, nutsvoorzieningen, extra kosten).
- De meeste andere lopende kosten zijn beperkt, werden opgezegd (kuisman, sportverenigingen, …) of zijn in verhouding tot mijn (tijdelijk lager) inkomen als zelfstandige.
- Marjan kreeg 480 euro per maand van de RVA voor haar loopbaanonderbreking en blijkbaar toch ook nog een 13e maand. We schatten op voorhand in dat dit (meer dan) genoeg was voor de overgebleven lopende kosten.
- Ik kon mijn werkuren van tijdens de reis aanrekenen + maakte aanspraak op een kleine reserve van de Miss Miyagi opstartjaren. Samen goed voor bijna 2000 euro per maand netto.
- Hierdoor daalde de netto kost van de hele reis richting 20 – 25k.
Marge
Het is belangrijk om genoeg marge in je budget te nemen. Je wil niet dat je hele reiservaring een geweldige stresservaring wordt door een financiële tegenvaller. Bovendien moet je sommige zaken voorfinancieren. We betaalden voor onze auto ongeveer 16.000 euro + 2.000 euro (extra aankopen en kosten onderweg) met een restwaarde van 13.000 euro. Dat restbedrag moet je bovenop je budget voorfinancieren tot je de auto doorverkocht hebt en wanneer die auto om de ene of andere reden niet meer verder kan, moet je de marge hebben om dat op te vangen (huur/openbaar vervoer/vlucht terug …). Om er aan te beginnen wilden we daarom minstens 60k gespaard hebben. Als alles goed loopt, is dat ook de marge om niet van nul terug te moeten beginnen in België.
15 Gouden tips om het betaalbaar te houden:
- Een van de belangrijkste tips om je reis betaalbaar te houden is simpel: traag reizen. Je verbruikt veel minder brandstof, krijgt voordeligere tarieven om te slapen, kookt vaker zelf, holt niet van de ene naar de andere betalende activiteit en hebt meer tijd om lokale (goedkoper) plekken te ontdekken… Wij wisselden lange goedkoper periodes op 1 plaats af met meer intensieve (duurdere) reismomenten. Zo kampeerden we ooit 2 weken lang voor minder dan 20 euro per nacht (voor ons 4) in het fantastische Turtle Cove waar ik voor diezelfde periode ook voor 100 euro een surfplank, fiets en skateboard kon huren waardoor we amper geld uitgaven aan activiteiten. Brood en groenten haalden we in het dorp (15 verse mango’s voor 1 euro) en koken deden we samen met de mensen die we er leerden kennen. In de volgende stop spendeerden we dan weer 250 dollar voor een (fantastische) daguitstap met de speedboot naar Basaruto en aten we in twee fantastische maar niet zo goedkope restaurants.
- Kampeer en kook zelf (met lokale producten). We betaalden meestal 50% voor de kinderen voor campings en activiteiten. Voor huisjes betaal je meestal de volle prijs en op restaurant kozen die veelvraten ook gewoon volwassene porties… Een restaurantbezoek kost bovendien meestal ook meer dan een nachtje camping (gemiddeld 30 euro) waardoor het dag budget er snel door was. Gelukkig hebben ze bijna overal tomaten en blijft een pasta penne met een verse chilli tomatensaus (en optioneel wat spek) altijd een winner.
- Wees transparant (en eerlijk) over je budget. We zijn een aantal keer verschoten van de kortingen die we kregen voor accomodaties of activiteiten die we aan de oorspronkelijke prijs niet hadden kunnen doen. We kregen die korting deels omdat elke inkomst nuttig was en deels omdat het een heel natuurlijke en fijne menselijke reactie is. Omgekeerd is het dus ook fijn om daarover eerlijk te zijn. De prijs moet voor beide partijen correct zijn en zo betaalden we soms ook meer dan gevraagd of afgesproken.
- Sommige duurdere locaties hebben een beperkt aantal goedkoper kampeeropties die zeker niet altijd geadverteerd staan. Doe wat extra opzoekwerk en durf het gewoon te vragen.
- Schrijf je in op een aantal facebookgroepen zoals Overlanding Africa / DriveMoz / WildCamping Southern Afria en wissel tips uit met collega reizigers. Zo hebben wij veel gehad aan de tips van de Nederlandse De Boon familie met wie we via whatsapp af en toe tips uitwisselden over gratis coronatests, goede accommodaties, …
- Wildkamperen is (zeker in Zuid Afrika) goed mogelijk. Ondanks het feit dat dit perfect kon met onze auto hebben we het nooit gedaan, omdat de beperkte kost van de camping voor ons niet opwoog tegen de vele voordelen (infrastructuur, lokaal contact, veiligheid…)
- Praat met de uitbaters van je slaapplek. Door het gebrek aan medetoeristen hadden we veel direct contact met de verschillende eigenaars die ons persoonlijke tips konden geven in lijn met ons budget.
- Indien je het nog veel betaalbaarder wil doen, kan je ook opteren voor programma’s zoals Workaway, waarbij je in ruil voor een paar uur vrijwilligerswerk per dag vaak kost en inwoon krijgt. We deden dit maar 1 keer (voor een dikke week in Windhoek) maar kwamen wel regelmatig mensen tegen die hierdoor heel erg goedkoop reisden.
- Het helpt uiteraard wanneer je kan overnachten bij mensen die je kent, zoals wij in totaal mss wel 2 weken deden bij Mujo en Joachim, maar ook bij Kathleen en Stijn in Lusaka. Mijn vader trakteerde ons ook een mooi deel van onze reis samen.
- Wij gebruikten een Revolut kaart, wat een pre-paid visa kaart is waarmee je geen wisselkoersen betaalt (standaard 2% voor Belgische banken). 2% op zo’n hele reis, is al snel enkele 100’en euro’s. De banking app komt ook met heel duidelijke overzichten van al je uitgaven per maand, per categorie, … en heeft als voordeel dat je geld op die rekening stort en dan systematisch alles van je reis daarmee betaalt, waardoor je geen vermenging krijgt met je Belgische doorlopende kosten op je Belgische rekeningen.
- Sparen! Wanneer je lang genoeg op voorhand beslist dat je op zo’n reis vertrekt (bij ons zo’n 2,5 jaar op voorhand), kan je dus ook lang sparen. Je kan allerlei manieren vinden om dat te doen (cadeaus, extra inkomsten, … systematisch apart zetten ) maar je merkt ook automatisch dat je minder geld begint uit te geven met zo’n reis in het vooruitzicht (minder etentjes, minder verre reizen, …). Corona heeft daar zeker ook bij geholpen. We kregen in de aanloop ook wat extra van onze (schoon-) ouders.
- Wanneer je een jaar reist, maakt het fiscaal een verschil of je dat bv op 1 januari of op 1 juli start. Het is door ons progressief belastingsysteem fiscaal voordelig om je reis (verlies aan inkomen) maximaal te spreiden over 2 fiscale jaren. Zo betaal je 2 jaar weinig belastingen wat minder is dan 1 jaar geen en 1 jaar veel.
- Hou je lopende kosten in België onder controle (zie hoger). Om ons huis te verhuren hielp het ons ons geval om in september te vertrekken wanneer groepjes studenten of jong afgestudeerden massaal op zoek zijn naar een deelwoning.
- Hoewel onderweg werken de snelste weg naar een betaalbare reis is, zou ik het persoonlijk niet aanraden. Ik deed het nooit voor het geld maar omdat ik de verantwoordelijkheid had en omdat het voor sommige zaken wel interessant was. Maar het interfereert toch ook wel heel sterk met de reiservaring. Wanneer je te veel verantwoordelijkheid hebt of te veel moet werken, is het een dunne lijn tussen ‘the best of both worlds’ (geld verdienen tijdens het reizen) en ‘the worst of both worlds’ (te weinig tijd hebben voor je werk en voor je reis).
- We kwamen af en toe mensen tegen die via allerlei blogs of andere marketing een loon of kortingen konden bekomen tijdens en door het reizen. Als we het al zouden gekund hebben, was het in elk geval een bewuste keuze om daar onze tijd niet aan te verdoen. Zie punt hierboven.
